Collagen là loại protein dồi dào nhất trong cơ thể,thành phần chính của da. Collagen giúp các tế bào da tự tái tạo và phục hồi. Khi nồng độ collagen cao,da mềm mại,mịn màng và săn chắc.
Cả nồng độ và chất lượng collagen đều ảnh hưởng đến da. Khi già đi,cơ thể giảm sản xuất một số loại collagen nhất định,chất lượng cũng giảm. Những thay đổi trong cấu trúc collagen làm suy yếu liên kết giữa các lớp da. Điều này có thể dẫn đến mất độ đàn hồi ở da và các mô liên kết khác,hình thành nếp nhăn và chùng nhão.
Dưới đây là cách tăng cường collagen trong da giúp làm chậm các dấu hiệu lão hóa.
Sản phẩm bổ sung
Hầu hết sản phẩm bổ sung collagen đều trải qua quá trình thủy phân,tức phân hủy collagen thành các peptide,giúp cơ thể dễ hấp thụ và sử dụng hơn. Sản phẩm bổ sung collagen có thể ở dạng viên nén,viên nang và bột.
Một đánh giá tổng hợp tại Brazil năm 2021 cho thấy bổ sung collagen thủy phân trong 90 ngày có thể làm giảm nếp nhăn,cải thiện độ đàn hồi và độ ẩm của da. Một đánh giá tổng hợp tại Iran năm 2020 cũng phát hiện ra rằng collagen peptide trong thực phẩm bổ sung ảnh hưởng trực tiếp đến các cấu trúc collagen trong cơ thể được gọi là nguyên bào sợi.
Axit hyaluronic
Axit hyaluronic là hợp chất thúc đẩy sản xuất collagen. Chất làm đầy da nhằm giảm nếp nhăn trên da,thường chứa axit hyaluronic. Nghiên cứu 2020 ở Hàn Quốc phát hiện ra rằng sự kết hợp giữa axit hyaluronic và polynucleotide tinh khiết giúp tăng cường số lượng và chất lượng collagen trong da,tăng cường độ đàn hồi của da. Các tác giả của một nghiên cứu năm 2021 ở Nhật Bản cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy viên nang axit hyaluronic cũng có tác dụng cải thiện độ ẩm.
Các phương pháp điều trị chứa axit hyaluronic có sẵn dưới dạng như tiêm,kem và thuốc mỡ bôi ngoài da,thực phẩm bổ sung như dạng viên nang. Người dùng nên làm theo hướng dẫn trên sản phẩm khi sử dụng axit hyaluronic,vì nó có thể gây ra các tác dụng phụ như đau,ngứa,bầm tím,sưng.
Vitamin C
Vitamin C là chất thiết yếu để sản xuất collagen. Thiếu vitamin C có thể dẫn đến thiếu collagen,gây ra tình trạng nghiêm trọng được gọi là bệnh scorbut. Cơ thể con người không thể tạo ra vitamin C,cần bổ sung từ chế độ ăn uống như trái cây họ cam quýt,ớt chuông xanh hoặc đỏ,dâu tây,súp lơ xanh. Nếu lượng vitamin C thấp,bác sĩ có thể khuyên dùng các chất bổ sung.
Bổ sung vitamin C từ thực phẩm giúp sản xuất collagen. Ảnh: Bảo Bảo
Gel lô hội
Gel lô hội thường được dùng để điều trị da sau khi bị cháy nắng hoặc làm dịu phát ban. Gel lô hội còn có tác dụng dưỡng ẩm,giảm nếp nhăn sâu,tăng mức axit hyaluronic và collagen. Mọi người có thể sử dụng các sản phẩm có chứa lô hội dưới dạng kem hoặc gel bôi ngoài da hoặc thực phẩm bổ sung dạng uống.
Nhân sâm
Nhân sâm là một loại thực vật đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chúng có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa ngăn ngừa lão hóa ở các tế bào da. Kết quả của một thí nghiệm năm 2020 tại Hàn Quốc cho thấy nhân sâm đỏ có thể làm giảm độ cứng của nguyên bào sợi,một phần cấu trúc của collagen. Các tác giả kết luận rằng nó có thể cải thiện độ đàn hồi của da.
Chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do,các phân tử mà cơ thể sản xuất trong quá trình trao đổi chất. Tiếp xúc với các hóa chất như trong khói thuốc lá,cũng có thể đưa các gốc tự do vào cơ thể.
Nhiều chất chống oxy hóa có thể bảo vệ và trẻ hóa làn da bằng cách thúc đẩy sản xuất collagen. Chất chống oxy hóa có trong nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật như quả việt quất
trà xanh,cam thảo,dâu tằm,lựu,chiết xuất cà phê...
Retinol và các carotenoid khác
Carotenoid chẳng hạn như retinol và beta carotene,là chất chống oxy hóa có thể tăng cường sức khỏe làn da. Chúng là dẫn xuất của vitamin A. Nghiên cứu chỉ ra retinoid thoa tại chỗ có tác dụng bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách ngăn tia UV phá vỡ collagen. Các nguồn thực phẩm cung cấp vitamin A bao gồm gan bò,khoai lang,rau cải bó xôi,bí ngô,cà rốt.
Theo Viện Da liễu Mx (AAD),sử dụng kem hoặc sữa dưỡng có chứa retinol cũng cải thiện nhẹ kết cấu da. Tuy nhiên,nó không thẩm thấu đủ sâu để làm săn chắc da chảy xệ.
Liệu pháp ánh sáng
Liệu pháp ánh sáng đỏ và các loại liệu pháp ánh sáng khác làm tăng phát triển collagen và cải thiện nếp nhăn cũng như độ đàn hồi của da.
Vào năm 2021,các nhà nghiên cứu tại Mỹ đã xem xét tác động của ánh sáng đỏ kết hợp với ánh sáng cận hồng ngoại lên các tế bào da trong phòng thí nghiệm. Họ phát hiện ra rằng nó kích thích sản xuất collagen và elastin,nhờ đó ngăn ngừa nếp nhăn cùng các thay đổi khác trên da thường liên quan đến tuổi già.
Bảo vệ da khỏi môi trường
Điều kiện thời tiết và một số thói quen sống ảnh hưởng đến mức độ và chất lượng collagen trong da. Các chuyên gia cho biết tiếp xúc với tia UV làm hỏng collagen trong da theo cách tương tự như lão hóa.
Ngăn ngừa tổn thương da do thiếu collagen chất lượng cao bằng cách bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời. Nên thoa kem chống nắng và mặc quần áo che kín cơ thể khi ra ngoài trời,đeo kính râm để bảo vệ vùng da quanh mắt. Tránh hút thuốc vì các hóa chất trong thuốc lá ảnh hưởng đến quá trình sản xuất collagen của cơ thể. Hạn chế caffeine vì có khả năng làm giảm khả năng sản xuất collagen của cơ thể.
Anh Ngọc (Theo Medical News Today)
