Gần đây,sự việc một nam ca sĩ mặc áo dài,mang giày Tây,đứng chụp ảnh trên mái ngói nhà xưa ở Hội An trở thành tâm điểm tranh luận. Theo tôi,đây là hành động không đẹp,cho dù chủ nhà có cho phép đi chăng nữa. Nếu là người biết trân trọng di sản văn hóa thì không ai làm như vậy cả. Thay vì đứng trên mái thì anh có thể đứng ở ban công hay sân thượng nhà kế bên để chụp bối cảnh mái ngói,như thế có đẹp và hợp lý hơn không?
Hồi còn trẻ,trong Thành Nội,Huế,mỗi khi có việc cần phải leo lên mái nhà (mái ngói Tây),ba tôi hay dặn dò: "Con đừng đứng thẳng người hay đi lại trên ngói mà phải bò để sức nặng cơ thể có thể phân tán đều ra tứ chi,hoặc có đi lại thì lựa sóng nóc mà đi để tránh làm vỡ ngói". Bởi ba hiểu rằng chỉ cần 1-2 viên ngói bị nứt là mái nhà sẽ bị dột nước khi mưa xuống,phải dò tìm và thay rất cực.
Trong kết cấu của ngôi nhà,mái dốc là bộ phận bao che để tránh mưa nắng và ít khi được tính toán thiết kế để con người có thể dễ dàng đi đứng trên đó. Ngoại trừ những lúc cần sửa chữa hay hạn hữu lắm người ta mới leo lên trên mái.
Mái ngói không chỉ tô điểm cho vẻ đẹp ngôi nhà mà còn thể hiện bản sắc văn hóa vùng miền. Các ngôi nhà xưa ở miền Bắc hay lợp ngói mũi hài,ở Huế là ngói liệt,miền Nam thường lợp ngói âm dương rất mát nhưng khá dễ vỡ nếu không cẩn thận. Nhà xưa ở Hội An cũng được lợp ngói âm dương nhưng người ta lợp rất dày,những viên ngói lại còn được liên kết với nhau bằng vữa nên rất chắc. Tuy vậy,cũng không vì thế mà chúng ta có thể tùy tiện đi đứng ở trên ấy.
Những ngôi nhà xưa,dù là của tư nhân,nhưng lại nằm trong tổng thể di sản hóa văn hóa thế giới. Những ngôi nhà có tuổi đời hàng trăm năm tuổi như những người già khá yếu và dễ bị tổn thương,hư hại nếu chúng ta không biết cách trân trọng,gìn giữ.
Việc giẫm lên mái ngói,dù là vô tình hay hữu ý thì hành động của nam ca sĩ trên cũng không phù hợp. Giới trẻ bây giờ rất dễ "bắt trend" theo người nổi tiếng,và rồi di sản Hội An sẽ ra sao nếu người ta cứ đua nhau bắt trước trèo lên mái nhà để chụp ảnh mỗi khi đến đây?
KTS Hoàng Văn Hào
Định kiến với người sống ảo
'Mạo hiểm trên mỏm đá tử thần vì sống ảo'
'Tô vẽ di sản theo cảm tính'
'Thu phí vì Hội An là di sản,không phải phố ăn uống'
Cần văn hóa ứng xử cho người chụp ảnh trước cửa hàng
Định kiến với người sống ảo
'Mạo hiểm trên mỏm đá tử thần vì sống ảo'
'Tô vẽ di sản theo cảm tính'
'Thu phí vì Hội An là di sản,không phải phố ăn uống'
Cần văn hóa ứng xử cho người chụp ảnh trước cửa hàng
